De Nederlandse taal, altijd in beweging en vol schoonheid, herbergt vergeten pareltjes die opnieuw in de spotlights kunnen staan.
Een reis door Nederland, ontmoetingen met vrienden uit diverse streken, of zelfs een aflevering van Boer zoekt Vrouw kijken, kan je blootstellen aan woorden die je wellicht nog niet eerder hebt gehoord.
Stel je voor dat je even op bezoek gaat bij je oma, die gezellig met haar vriendinnen aan het klaverjassen is. Vooral de oudere generatie koestert graag de woorden van vroeger.
Ze koesteren deze woorden niet uit weerstand, maar eerder omdat deze uitdrukkingen diep geworteld zitten in hun herinneringen en soms gewoon erg amusant zijn.
Tegelijkertijd verwelkomen we voortdurend nieuwe woorden die hun intrede doen in onze taal, zoals ’tentsletje’ uit 2010 of het bekende ‘sjoemelsoftware’ van nu.
In het jaar 2021 waren ‘knaldrang’ en ’tegelwippen’ zeer in trek. Deze recente aanwinsten geven een nieuwe dimensie aan onze taal.
Het is jammer dat oude woorden langzaam verdwijnen, als je het aan ons vraagt.
In dit artikel duiken we in een aantal vergeten woorden die niet meer worden gebruikt. Het is interessant om te ontdekken welke van de volgende woorden nog bekend in de oren klinken.
Saffiaantje: Een term voor een sigaret of sigaar die vroeger wel eens ‘saffie’ werd genoemd. Het woord is afgeleid van saffiaanleer, ooit gebruikt om sigarenkokers te bekleden.
Slabakken: Dit betekent simpelweg treuzelen. Andere oude woorden voor treuzelen zijn talmen of hoetelen.
In België heeft ‘slabakken’ een andere betekenis: daar duidt het op iets dat slecht gaat of slecht verloopt, gerelateerd aan een slappeling of iemand die niet vooruitgaat. De economie kan bijvoorbeeld slabakken.
Dame du ton: Vroeger werd een elegante dame met klasse aangeduid als een ‘Dame du ton’. Deze dame droeg waarschijnlijk sieraden, een prachtige jurk en had een bekakt accent. Ken jij nog iemand die als Dame du ton door het leven gaat?
Geldgier: Elke vriendengroep kent wel een geldgier, degene die liever geen rondje geeft in de kroeg en stilletjes vertrekt wanneer het zijn of haar beurt is om te trakteren.
Huisduif: Het kan heerlijk zijn om de huisduif uit te hangen, vooral bij slecht weer of wanneer er geweldige voetbalwedstrijden op tv zijn. Een huisduif is iemand die het liefst de hele dag thuisblijft, zelfs als er een leuk festival gepland staat.
IJlebenen: Herken je een partner die tijdens een ontspannen wandeling moeite heeft om langzaam te lopen? Vroeger noemde men zo iemand een ijlebenen, iemand die snel loopt.
Vuilbaard: Net als de geldgier heeft elke mannengroep wel een vuilbaard, iemand die altijd hitsig is.
Schendekeuken: Mensen met een groeiend buikje hebben het moeilijk met mensen die veel eten en drinken zonder aan te komen.
Het is frustrerend, vooral als je al denkt een kilo aan te komen bij het eten van een roze koek.
Zuurmuil: Niemand houdt van een zuurmuil, iemand met een chagrijnig gezicht.
Gladbek: Een gladbek kan geen goede baard groeien en loopt altijd rond met een vlassnorretje. Heb jij zo’n gladbek in je vriendengroep? Laat het hem weten en raad hem aan alles eraf te halen.
De Nederlandse taal blijft evolueren, maar het is belangrijk om de prachtige woorden uit het verleden te koesteren en te herinneren.
Ze bieden ons inzicht in vroegere levenswijzen en omgangsvormen. Laten we deze vergeten woorden weer nieuw leven inblazen en ze opnieuw deel laten uitmaken van ons dagelijks taalgebruik.
